25. Br. Richardo
© IvD Jaarverslag 1948
Br. Richardo overgeplaatst naar Veghel
In Augustus werd Br. Richardo door zijn Oversten overgeplaatst naar het klooster onze broeders in Veghel. Bijna 16 jaar is Br. Richardo op ons Instituut geweest.
Hij was een zeer begaafd mens met talenten op allerlei gebied. Zo heeft hij zich in die 16 jaren zeer verdienstelijke weten te maken: het samenstellen van leesboekjes voor onze jongens, toneeluitvoeringen enz. Dikwijls werd er met succes een beroep gedaan op zijn vindingsrijkheid. Het schoonste werk heeft hij zijn laatste 8 jaren gepresteerd: het opleiden van debiele doofstommen. Kort voor zijn vertrek mocht hij het genoegen smaken twee van zijn H. Communie.
(bovenstaande tekst overgenomen uit IvDjaarverslag 1948)
Reactie plaatsen
Reacties
Rene v.d.Veen, Dorien en Jan Keizer, als jullie lezen in kranten of gesprekken ,horen' over het woord ,doofstommen' zouden jullie het nu schandalig of verschrikkelijk vinden of discriminerend. Gelukkig dat men nu spreekt van ,doven' en niet meer van ,doofstommen', en je hoort en leest het nog steeds anno 2012 via de media want ze beseffen nog steeds niet dat doven nu wel kunnen praten en liplezen al maken ze andere stemgeluid, zodat ieder elkaar kunnen verstaan met een paar gebaren als hulpmiddel zoals nu het geval is.
Maar . . . . . .vroeger op het oude instituut Nieuw Herlaer waren het echter wel ,doofstommen' geweest, bijna allemaal. Een voorbeeld was hier Gerard Bemboom, Josef Vercammen, Huub Geritzen, Gerard Schröder, Mathias Neep Jan Kooyman, Antoon Broeders en vele vele anderen. Dat is wel veel verschil met de tegenwoordige doven. Ze maakten allemaal voor 100% gebarenmethode en vele ook via vingeralfabet, ook op scholen. Door Mgr. Hermus gedeeltelijk en later door van Overbeek werd de spraakles ingevoerd en Mr.v. Uden was de grote voorstander geweest dat doven konden spreken en beetje gebaren.
Jan Jonkman
Dorine het is geweldig voor jou dat je ouders hebben zo erg netjes woord gezegd over hun dochter dat ze kan niet horen en is doof . Dat is heel normaal. Je hoeft niet schrikken dat mijn ouders hebben altijd volgehouden dat hun zoon is doofstom, omdat mijn vader heeft gezegd dat het grote gebouw waar de dorp St Michielsgestel stond met het gemoede RK Instituut voor DOOFSTOMMEN. Daarom blijft mijn ouders het woord vast voor hun hele leven, dat vond ik eigenlijk niet prettig. Anders kan ik er niets aan doen. Maar de verantwoordelijk ligt aan het ivd van het verleden jaren. Voor mij nu gast weer normaal leven blijft oke!!! Rene van der Veen.
Precies wat je vertelde, René .. Dat is waar, wat je zegt.. Alleen zeiden mijn ouders gelukkig niet "doofstom". Zij zeiden vaak dat " mijn dochter kan niet horen en is doof" tegen mensen.
Dorine Folkers
Jan Jonkman. Nu elkaar de gedachtenverwisseling over het genoemde RK Instituut voor Doofstommen. Ik was zeer verheugd dat verleden jaren het genoemde wordt veranderd van Doofstommen op Doven. Het was nog beter dat het gebouw in 1910 geheel voltooid en het genoemde RK Instituut voor Doven doordat Mgr Hermus de directeur heeft in 1908 toestemming gegeven voor de dove leerlingen de spraakles moeten onderwijzen. Ik herkende mij nog goed van mijn leeftijd 8 jarige op vakantie bij mijn ouders thuis en gingen samen naar de stad in Breda vooor de boodschappen en genieten. Mijn vader en ook mijn moeder sprak met de kennisen dat hun zoon is Doofstom. Ik stond van te kijken waarom zeggen ze dat ik ben echt doofstom??? Natuurlijk vroeg ik aan mijn ouders dus voortaan noemt voortaan het woord "Doof" inplaats van doofstom. Vader zei waarom daar het grote gebouw waar de dorp St Michielsgestel stond met het genoemde RK Instituut voor Doofstommen en het voorbijgegaan mensen zagen ook en wisten ze dat de dove kinderen kunnen niet praten. Voor mij was zeer ongelukkig taal. Van mij. Schooltijd ging verlaten en leefde het gewoon door maar als wie mij ontmoet,vroeg mij met het woord dat kan ik niet volgen en moet wel zeggen dat ik ben doof, schrok iemand,weet er geen raad hoe moet met mij zeggen dan loopt het weg. Vroeger de mensen wisten niet hoe ze met de dove mensen elkasr kunnen praten hoe komt dat? Misschien denk ik of vroeger hebben niet goed overgelegd met de mensen hoe het dove jeugd op ivd onderwijzen over het spraak en liplezen. Erg Jammer. Ik vraag je of weet je dat het instituten in Rotterdam, Voorburg, Amsterdam en Groningen (Haren) wel of niet het woord Doofstommen of Doven hebben genoemd??? O denk ik dat daar hebben het woord Doven genoemd. Nu op ivd zijn totaal veranderd met de verbeteringen onderwijzen,arbeids,sport,ontwikkelen, maatschappy leer en nog anderen. Dat ik vind zeer postief. Je schreef over het ramen zien er nu anders dan de eeuw geleden. Ja toen de directeur Mgr van Overbeek de onder het Tweede Wereldoorlog begon stimulieren voor de zuinigheid van stroom, verwarmingen en water. Ook zijn plan heeft gemaakt over ivd het komende jaren zo mogelijk zal veranderen naar het verbeterde gebouw voor de jongens,meisjes en oude leerlingen van hun goede toekomst. Nu alle het ramen wordt vervangd met de dubbel glazen en. Nog anderen veel meer moesten vervangen. Zeg Jan jonkman ik ben nu goed en trots over het verbeteren van ivd en wens ik nog vele jaren goed toekomst mogen blijven dat is het belangerijk voor alle dove leerlingen. Rene van der Veen.
Rene v. Veen, bovenaan de voorgevel van de vroegere pastoriegedeelte van het instituut prijkt nu weer de naam; Instituut voor Doofstommen. En waarom nu weer?? Vanaf de jaren 70 of eerder of later tot enkele jaren geleden stond er boven: Instituut voor Doven. Omdat het instituut twee jaar geleden honderd jaar heeft bestaan.
Dus moest het opschrift bovenaan weer in de oorspronkelijke staat teruggebracht worden net als vroeger.
Alleen de ramen zien er nu anders uit dan eeuw geleden en die kunnen heel moeilijk teruggebracht worden en nu hebben alle ramen dubbel glas in alle ramen.
Jan Jonkman
Jan Jonkman en jan keizer ik ben jullie helemaal mee eens over dat is erg schandalig ovrr het gruwelijke woorden debielen doofstommen en zoals de boven van het voorgevel staat ook de woorden instituut voor doofstommen en nog andere woorden hebben overgesproken over het verbieden van het gebarentaal en nog wat de opvoeding van het verleden jaren veel verkeerd hebben gedaan dan nog meer het woorden hebben gesproken. Zo het waren al gebeuren in het verleden dat iedereen zullen nooit vergeten!!! Rene van der Veen.
Jan J. en Rene vd Veen
Twee gruwelijke woorden Debielen doofstommen staan letterlijk in het boek. Zo wou ik iedereen laten zien hoe de schrijver van dit boek hierover schreef. Vond ik erg schandalig! Gerard Bemboom heb ik goed gekend. Alleen wist ik toen dat hij er niks aan kon doen dat hij zo slecht praatte vanwege lame tong. Verder was hij zo gelukkig dat hij op het IvD mocht wonen. In zijn vrije tijd mocht hij de bos bij Zegenwerp of ergens om insekten of mooie vlinders te vangen. Hij had grote kamer met enorm veel verzamelingen: van kleine insecten tot groot, prachtig en kleurrijke vlinders. De ouders (vroeger eigenaar van Slagharen ponypark) van hem waren zo dankbaar dat de klnderen van IvD gratis bijna de hele dag in de karren, getrokken door de pony´s rondom het ivd-gebouw. Hier heb ik enkele foto´s van, zal ik later plaatsen.
Jan Keizer
Door mijn even controle over de aankomst van Br Richardo op 24 Augustus 1933 (niet in 1931) op ivd met het gezelscchap Br Theobertus en Br Rupertus. Rene van der Veen.
Eindelijk weer de geliefde Br Richardo op ivd variatie 2 wordt geplaatst. Br Richardo kwam op 24 Augustus 1931 op het instituut . Hij was zeer goed en warm hart voor idereen. Ik zat in 1938-1939 in de 4e en 5e kas bij hem. Zo erg fijn en rustig met vriendelijk gezicht en voor mij erg veel gesteund. Ik ben erg veel verwend van hem, zoals ik mijn gezondheid niet goed ging, ontferm hij mij altijd dat ik erg veel heb meegemaakt van de wreedheid Br Aretas. Ik ben wel goed leerling maar ging het niet goed op de school en toen ik naar de speelplaats ging met de jongens spelen, kwam Br Richardo naar mij toe en zeide hij mij kom je maar mee naar de klas voor de extra lrs te geven. Ik had er geen zin doch Br Richardo mij een goed advies geven. Als je niet wil de extra les volgen dan moest wel het volgende hetzelfde klas blijven zitten. Ik begon wel er over denken dat ik geef Br Richardo het gelijk. Hij vroeg mij hore komt dat Rene het laatste tijden zo niet goed best op de school ? Eerste wou ik het niet zeggen en goed zegt Br Richardo, maar moet Rene het weten dat zal later veel spijt krijgt. Ik begon nog steeds moeilijker om te accepteren en later kreeg ik het spijt en vroeg aan Br Richardo of zou hij mij helpen datik weer goed best doen op de school. Zeer prima zegt Br Richardo. Dus ik kreeg elke dagen de vrije tijd extra lessen op de school, daarna wordt langzaamerhand weer goed verbeteren. Toen ik mijn ziekte tbc in 1939 ben van de klas naar de ziekenkamer gegaan dat vond Br Richardo erg en kwam hij elke dag bij mij in de ziekenkamer op het bezoek en vertelde ook over alles over hoe was het gegaan van mijn klasgenoten.voor mij altijd prettig om te horenverteld. En ook dikwojls naar de sanatoruim hornheide Horn bij mij op het bezoek en bracht hij de taal en rekenboeken mee voor mij de lessen blijft volgen. Toen ik in 1940 van mijn ziekte tbc volledig ben genezen en keerde ik in September 1940 terug op het instituut en vroeg ik aan Br Richardo welke klas moet ik morgen zitten, antwoorde Br richardo mij, je hoeft niet nu in 6e klas dus gaat je gewoon over naar de 7e klas bij Br Judocus. Het was zeer geweldig mooi en diepe uitdankbaar aan Br Richardo dat hij onder mijn zirkte heeft veel gesteund en geholpen. In vrije tijd doet hij met Br Arnoldus samen de toneeluitvoeringen dat vond hij erg fijn. Toen ik in 1944 van ivd ging verlsten, zag ik Br Richardo de andere functie voor de minder vermogenverstandige jongens in de klas. Voor hem valt het zwaar voor de karwei toch ging het zeer goed en volle engelengeduld van zijn werk. In Juli 1948 wist ik dat Br Richardo wordt overgeplaatst naar de Broederhuis in Veghel. Jammer voor de jongens zegt Br Richardo en dan moest wel gehoorzaam aan de overste. In vrije tijd ging ik per fiets van St Michielsgestel naar Veghel bij hem op het bezoek, daarwerkt Br Richardo de functie hetzelde als in de klas van Ivd met de minder vermogenverstandige jongens. Enige jaren later wordt hij overgeplaatst naar de Broederhuis Molenberg te Heerlen. Daar ben ik wel meermalen geweest en bij hem samen genieten en gesproken dat zijn gezondheid ging het niet best. Hij lijdt aan de zenuw aan zijn ogen en leefde de jaren goed en rustig in de Broederhuis, aldaar overleed hij zeer zacht en begraaft op het kerkhof de naaste van de Broederhuis te Heerlen. Ik mis hem zeer erg doordat hij van het afgelopen jaren op ivd met mij heel heel veel heeft gedaan en gesteund. Daarvoor ik ben zeer hem met 100% dankbaar. Hij rust in zacht en vrede, Br Richardo dank u wel!!! Rene van der Veen
Het verhaal van Br. Richardo hierboven onder de foto en uit jaarverslag 1948 genomen zal merendeels wel kloppen. Aleen het woord debiele doofstommen was te overdreven geschreven. De schrijver zou die leerlingen niet kennen.
Het waren leerlingen met mindere verstandsvermogen en ze konden wel lezen en schrijven maar erg traag. Br. Richardo deed dat met engelengeduld. Zijn enige oud-leerling die anno 2012 die nu nog in leven is Leo Vermeulen (77jaar). Alle andere oudleerlingen Kees van Gestel, Chris Habraken, Piet de Smet, Sjaak van Dinther, Coen Titulaer, Huub Aarden en eerder Gerard Bemboom zijn allemaal niet meer in leven.
Gerard Bemboom was voor de tweede keer op het instituut gekomen en daarna voor altijd verbleef. Thuis kon hij het niet aarden bij zijn familie en op het instituut voelde hij meer thuis.
Jan Jonkman