119. Pater Tervoort

Was vroeger Pater Tervoort en heeft op IvD gewerkt en later was hij professor Bernard Tervoort en heeft in Amsterdam gewoond.

Lees verder naar onderstaande tekst

Donderdag 17 augustus 2006 is op de leeftijd van 86 jaar professor dr. Bernard T. Tervoort overleden. Ben Tervoort was emeritushoogleraar Psycho- en Patholinguistiek aan de Universiteit van Amsterdam. Hij geldt als een van de grondleggers van het hedendaagse gebarentaalonderzoek.

Tervoort startte in1950 als jezuïet op het toenmalige Instituut voor Doven, een van de rechtsvoorgangers van het huidige Viataal, met een onderzoek naar de communicatie in gebaren van een groep leerlingen. Hij rondde dit in 1953 af met zijn dissertatie ‘Structurele analyse van visueel taalgebruik binnen een groep dove kinderen’. Het onderzoek werd tussen 1958 en 1967 voortgezet in een grote vervolgstudie waar Nederlandse en Amerikaanse dovenscholen aan deelnamen. Ben Tervoort verwierf er een eredoctoraat mee van de Gallaudet University in Washington D.C. In de tussentijd bleef hij in verschillende functies aan het Instituut voor Doven verbonden, totdat een conflict in 1964 tot zijn vertrek leidde. Gedurende deze turbulente periode in zijn leven trad Tervoort uit het priesterambt en niet lang daarna huwde hij zijn vrouw Dieuwertje. Samen kregen ze drie dochters. Kort daarop werd Tervoort benoemd tot hoogleraar.

Taalontwikkelingsstoornissen, afasie en tweede taalverwerving kwamen in zijn blikveld, maar de warme belangstelling voor de dovengemeenschap, hun taal en cultuur bleef. In het begin van de jaren tachtig was hij een van degenen die de aanzet gaf tot het zogenaamde KOMVA-project, het project naar de communicatieve vaardigheden van dove kinderen en volwassenen in ons land. Met publicaties als ‘Wie niet horen kan, moet maar zien’ (1981) en ‘Hand over hand’ (1983) effende Tervoort het pad voor het huidige gebarentaalonderzoek aan verschillende Nederlandse universiteiten. Dit onderzoek heeft onder meer geresulteerd in de opzet van het huidige tweetalige dovenonderwijs.

In 1987 nam Ben Tervoort afscheid als hoogleraar, maar tot op hoge leeftijd bleef hij op wetenschappelijk gebied actief door lezingen en publicaties. Daarnaast schreef Tervoort proza, een activiteit waarmee hij in de jaren 50 begonnen was als schrijver (onder het pseudoniem Mark Vendelier) van jeugdboeken. In 1998 publiceerde Tervoort onder de titel ‘Jezus, ben jij dat? Het verhaal van een roeping’ een autobiografie en in 2004 debuteerde hij als misdaadauteur met het boek ‘Teken van Leven’ over een dove monnik in een kloostergemeenschap.

De relatie tussen Ben Tervoort en het Instituut voor Doven bleef na zijn vertrek lange tijd moeizaam. De verwikkelingen hadden Tervoort niet onberoerd gelaten en verschillen van inzicht over het onderwijs aan dove kinderen vergrootten de kloof. Vanaf het midden van de jaren negentig was er, mede als gevolg van veranderde pedagogische en onderwijskundige inzichten binnen het Instituut, weer sprake van toenadering en de relatie met Viataal was zonder meer warm te noemen. Ben Tervoort bezocht Viataal meermalen, onder meer tijdens congressen en studiedagen, en hij was bijzonder trots op het feit dat twee van zijn promovendi in het management van Viataal benoemd waren.

Viataal is professor Tervoort veel dank verschuldigd, zowel voor zijn inspanningen ten behoeve van cliënten van het toenmalige Instituut voor Doven als voor zijn bijdragen aan het nationale en internationale gebarentaalonderzoek en daarmee aan het welbevinden van de dovengemeenschap in Nederland.

Bron: Viataal

Ik denk dat de meesten van jullie weten dat Pater Tervoort toen hij op IvD werkte, had enorm andere ideeën over dovenonderwijs terwijl Mhr. van Uden hierover nog al huiverig was. Bernard Tervoort was voorstander van dovengebarentaal. Volgens hem moesten de dove kinderen niet alleen leren praten, maar ook gebarentaal leren terwijl mr. van Uden dat niet wilde..... Dat was juist groot probleem en het gevolg was dat hij vroegtijdig vertrokken naar Amsterdam was. Maar later was Viataal (voorheen IvD) hem toch dankbaar voor zijn inzet en bijdrage voor dovenonderwijs.

Jan Keizer

Reactie plaatsen

Reacties

grote gelijk van Heer Tervoort.
9 jaar geleden

ookal merk ik al dat jongeren doven veel sneller leren dan ouder doven.
Omdat eerst kleine kinderen gebaren leren en later oral en gebaren gaan ze sneller vooruit.
We vroeger wil uur lang om woorden na te zeggen en kost al veel tijd en leraren worden heel erg moe van.
In groep kunnen ze beter met elkaar te verstaan met gebaren met oral met 1 voor 1 doen

Guido Oude Vrielink
11 jaar geleden

Toen ik ca. tien jaar oud ben, heb ik heel even heb ik godsdienstles van Pater Tervoort gehad. Tijdens lessen ben ik wel heel beetje kritisch jegens hem over geloof geweest, en toch heb ik nu nog steeds respect voor hem. Dat klinkt toch geloofwaardig.
We moeten wel begrijpen, dat de veranderingen vanaf tweede wereldoorlog enorm en stormachtig zijn. Dus is er sprake van polarisatie en bewustwording. Dat wil zeggen, dat ieder mens tijdens polarisatie en bewustwording (1955 - 1975) heel moeilijke keuze moest maken, wat zijn verdere leven betreft. Ieder mens moet andermans keuze respecteren. En velen zijn heengegaan.
En nog belangrijker: er valt niets over doden te oordelen.
Vriendelijke groeten, Guido Oude Vrielink.

Rene van der Veen
12 jaar geleden

Frans van Rijn. Ik reageer je wel. Dat wist ik niet wat B Tervoort op ivd heeft gedaan en hoef ik verder niets van weten watver gebeurde was op ivd. Ik kan best begrijpen dat je en vele dove leerlingen waren blij dat B Tervoort zijn van ivd weggegaan dat ze al hebben geweten. Ik moest wel eigenlijk niet de naam PATER noemen, dat klopt omdat B Tervoort al eerder uit het priesterambt en was getrouwd met zijn vrouw. Alvast bedankt voor het antwoord. Rene van der Veen.

Frans van Rijn
12 jaar geleden

Hier een antwoord voor Jan Keizer en Rene van der Veen.
Ik en vele andere doven weten dat B. Tervoort niet zomaar van het I.v.D. is weggegaan. Ik ben blij dat hij weg is gegaan. En PATER hoort niet voor zijn naam. Hij heeft iets ergs gedaan met een doof meisje en daar wil ik niet over schrijven. Toen ik nog op het I.v.D. was zei B. Tervoort tegen mij: "Frans geen gebaren maken, peaten"! Dus veel klopt niet. en ik zet hier ook een punt, schrijf niets meer over hem. Dus ik noem hem maar B. Tervoort. Frans

Rene van der Veen
12 jaar geleden

Lezers en Kijkers. Bovendien heb ik het gelezen door de Viataal heeft geschreven over de Pater Tervoort, dat vind ik zeer belangrijk van het juiste persoon heeft de grote liefdewerk voor de doven en slechthorenden gewerkt. Het is wel beetje vergelijking als Mgr M van Beek de grondlegger van het instituut en Pater Tervoort was zeer voorstander van het gebarentaal en naar de veranderingen pedagogisch en onderwijskundige de toekomstig voor de dove leerlingen, maar was heel jammer dat Pater Tervoort op zijn verzoek om van ivd ging verlaten naar Amsterdam, toch bleef hij in vele jaren de goede contact met de dove en slechthorenden leerlingen en ook voor het instituut voor doven St Michielsgestel. Volgens van Jan Keizer schreef dat Pater Tervoort kreeg het probleem van twee tussen elkaar hadden tegengesproken. Door Mhr v Uden was zeer felle tegen van het gebarentaal dat hij zo meermalen heeft gezegd dat de elke dove leerling hun twee handen achter de rug moesten houden en leert de spreken en liplezen. Maar het meeste dove leerlingen blijven voor altijd van hun gebaren met de andere dove leerlingen. Zoals Mhr Martin ook hetzelfde probleem met Mhr v Uden heeft gehad en dan hij zelf heeft verzocht om van ivd te verlaten. En Mhr v Lierop heeft ook hetzelfde het probleem van Mhr v Uden gehad. Vooral voor mij ook zo dat Mhr v Uden mij niet graag zag dat omdat ik mijn vader de afkomst van de protestant dat wordt hij katholiek in 1921 toen ging hij met mijn katholiek moeder trouwen. Zo gebeurde van het verleden tijd dat de protestanten waren de afkomstig van de Katholieken, doordat de reden de ruzie met de H, Vader Paus hebben gesproken over de heelal dat de proffesor had gezegd dat de zon bleef stil en de aarde draaiden om en de H Vader Paus was erg felle tegen en zeide dat de aarde stond geheel stil en de zon draaiden van het oosten naar westen. Dus het gesprek met elkaar worden niet opgelost. oals precies hetzelfde dat Pater Tervoort en Mhr. V Uden hebben met hun gesprek niet opgelost. Ik weet dat Mhr v Uden bleef zich zelf naar de zin wat hij wenst. Zo erg jammer dat Pater Tervoort van zijn eigen verzoek van ivd ging verlaten. Maar wel heel gelukkig dat de viataal (voorheen van ivd) gaf Pater Tervoort in diepe dankbaar voor zijn de goede ijverige werk voor het dovenonderwijs. Wij de doven blijven hem ook dankbaar voor alles wat hij op ivd heeft gedaan en gewerkt. Pater Tervoort rust in Vrede. Rene van der Veen.